Vandaag, moment van schrijven 9 oktober 2021, 3 jaar nadat ik met mijn ouders en zussen naar Indonesië ben geweest, heb ik samen met hun een bijzondere voorstelling mogen zien. ‘Rumah Saya’ ofterwijl ‘Mijn thuis’.
Deze voorstelling gaat over Indonesië / Nederlands Indië vanaf de tijd van de oorlog in 1941 tot de reis naar Nederland rond 1952/1957.
Voor mij, als kleindochter van mijn opa die in Indonesië is geboren en hier heeft gewoond t/m zijn 11e levensjaar, was dit een hele leerzame, bijzondere, emotionele en mooie voorstelling. Mijn opa heeft hele mooie jaren gekend in Indonesië, maar ook het jappenkamp en de tijd van de onafhankelijkheid heeft hij meegemaakt. Zijn oom is overleden als krijgsgevangenen tijdens de aanleg van de Birmaspoorweg. En toch sta ik er nog best ver vanaf in vergelijking met de andere bezoekers die niet zoals mij 4e/3e generatie zijn maar zelfs 1e of 2e generatie. Zij of hun ouders, die zelf daar hebben gewoont.
De 3 spelers toonden ons fragmenten van de oorlog; waaronder de jappenkampen en boottochten, en ook de tijd na de oorlog toen Indonesië onafhankelijk werd verklaard en het voor de nederlanders niet meer veilig was om in indonesië te blijven wonen. De spelers vertelden en toonden het verhaal van hun grootvaders.
Ik ben onwijs dankbaar dat ik deze voorstelling met mijn gezin heb kunnen en mogen zien. Het is belangrijk dat deze verhalen verteld worden en onthouden blijven. Op school wordt er vooral verteld over de oorlog in Nederland onder leiding van Hitler (Duitsland). De oorlog in Nederlands Indië onder leiding van HiroHito (Japan) wordt maar kort besproken. Terwijl het net zo heftig was en net zo belangrijk is om te vertellen. Vaak wordt er gezwegen over deze tijd, over deze gebeurtenissen. Ergens mega begrijpelijk, want ik kan me goed voorstellen dat het niet fijn is om aan deze tijd terug te denken.
Wat bij mij het duidelijkst bij blijft van de voorstelling is het stukje waarin de spelers vertelden dat een groots aantal krijsgevangenen en Javaanse werkslaven (Romoesja’s) met z’n allen onmenselijk dicht bij elkaar op een schip zaten, ziek werden, niet sliepen en vervolgens met het schip ten onder gingen toen het schip, de Junyo Maru in 1944 werd getorpedeerd door een britse onderzeeboot. 3,7x zoveel doden als de titanic. Hoé afschuwelijk en hoé bizar. Maar wat me ook blijft is de marteling en de vernedering die ze over zich heen kregen van de japanners, de zoektocht naar je familieleden na de oorlog en het verraad van je eigen familie na de onafhankelijkheidsverklaring.
De voorstelling eindigde met een nagesprek samen met het publiek en de organisatie van de voorstelling. We bespraken wat het meeste indruk op ons had gemaakt tijdens de voorstelling en ons gevoel over de gehele voorstelling. En er werden ook herinneringen en verhalen gedeeld.
Deze oorlog was een bizarre tijd waar nog zoveel meer informatie over te lezen valt.
Met onwijs veel respect, liefde en bewondering voor een ieder die het heeft meegemaakt en met dankbaarheid voor de organisatie en de spelers van de voorstelling ‘Rumah Saya’, sluit ik deze blog af met een laatste zin.
Perjalanan pulang yang aman.
Veilige reis naar huis.
